Felsefe Konuşmaları

Söyleşi: “İnsan ve Arada Olma Fenomeni”

Prof. Dr. Betül Çotuksöken

7 Mayıs 2020 Perşembe, Saat 16:00

Dijital ortamda gerçekleşecek etkinliğimize kayıt olmak için lütfen tıklayın: https://atso.xyz/FRjsw

Kaydınızı yaptıktan sonra email adresinize gelecek postadaki “Join Link” ibaresine tıklayarak program saatinde canlı yayına ulaşabilirsiniz.

“’Her felsefi söylemin ardında bir insan görüşü, insana ilişkin bir yaklaşım, bir insan anlayışı vardır’ belirlemesinden hareketle, insanın varlıkça durumunu ve duruşunu incelemek önemli görünmektedir. Kavramları, sorunları, soruları gereği arada olana, aradaki ilişkilere, dışdünya-düşünme-dil ve insan-dünya-bilgi arasındaki ilişkilere, sorunlara yönelen felsefe, bu durumuyla, doğrudan insan varoluşunun “arada oluşu”na tanıklık etmektedir. Çünkü insanın kendisi, dünya ve bilgi/bilgi olmayan karşısındaki duruşuyla arada olan bir varlıktır. İnsan; kendisiyle düşünceleri, kavramları, istemeleri, tercihleri, kararları, eylemleri arasındadır. İnsan kendisiyle diğer insanlar ve dünya arasındadır; aynı zamanda insan, bilgi ile bilgi olmayan arasındadır. İnsan arada olan bir varlık olarak düşünür, bilir, eyler/yaşar. Tek insanın somut varlığında ve insan dünyasının her türlü tekil-somut görünümlerinin ardında işte burada dile dökülen ‘arada olma’ örüntüsünü bulabiliriz. İnsan arada olan bir varlık olarak kendisiyle, kavramları, düşünceleri, imgeleri, tasarımları, tasarıları (düşünme bağlamı); bilgisi, inançları, önyargıları, deneyimleri, yaşantıları (bilme-inanma bağlamı); alışkanlıkları, istemeleri, tercihleri, seçimleri, kararları (eyleme/yaşama bağlamı) arasındadır.”

Betül Çotuksöken, Antropontoloji ya da İnsan-Varlıkbilgisi, İstanbul: Notos Kitap Yayınevi, 2018, s. 82.

Betül Çotuksöken: 26.08.1950’de İstanbul’da doğan Betül Çotuksöken İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Felsefe Bölümünü bitirdi (1972). Özel Darüşşafaka Lisesinde öğretmenlik ve müdür yardımcılığı yaptı (1972-1978). İstanbul Üniversitesi Merkez Kütüphanesinde Yabancı Dil Eserleri Sınıflandırma Servisinde çalıştı (1978-1982). 1982 yılında İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Felsefe Bölümü Sistematik Felsefe ve Mantık Anabilim Dalına Araştırma Görevlisi olarak girdi. Petrus Abelardus’un Ahlak Anlayışı başlıklı doktora tezini Prof. Dr. Nermi Uygur’un yönetiminde hazırladı (1984). 1987 yılında Yardımcı Doçent, 1988’de Doçent, 1996 yılında da Profesör oldu. Çalışmaları büyük ölçüde Batı Ortaçağı felsefesiyle ilgili olan Betül Çotuksöken, yaklaşık 30 yıldır, insan, varlık, bilgi ve dil felsefesinin temel sorunlarıyla uğraşmakta, özellikle felsefenin neliği ya da ne olduğu konusunda çalışmalar yapmaktadır. Ona göre felsefe, dışdünya-düşünme-dil arasındaki ya da insan-dünya-bilgi arasındaki ilişkileri inceleyen bir etkinlik ve bir “söylem” olarak felsefe “tarihsel özne”nin ürünüdür. Antropontoloji (insan-varlık bilgisi) ona göre felsefenin hem bir temel disiplinidir hem de felsefi bir bakış açısıdır. 1998 yılından beri insan haklarının felsefi temelleri konusunda da çalışmalar yapan, projelere katılan ve bu konuda farklı düzeylerde eğitim veren Betül Çotuksöken, 2000-2001 eğitim-öğretim yılından beri Maltepe Üniversitesinde çalışmaktadır. 2004 yılında Maltepe Üniversitesi Felsefe Bölümünü kurdu ve yine Maltepe Üniversitesinde İnsan Hakları Araştırma ve Uygulama Merkeziyle (2005), Prof. Dr. Nermi Uygur Kitaplığının kuruluşuna (2006) öncülük etti. Uluslararası Felsefe Kuruluşları Federasyonu Yönetim Kurulu Üyeliği ve Başkan Yardımcılığı görevleriyle; XXV. Dönem UNESCO Türkiye Millî Komisyonu Felsefe İhtisas Komitesi Üyeliği görevinde bulundu. Türkiye Felsefe Kurumu Başkan Yardımcısı, Darüşşafaka Yüksek Danışma Kurulu Üyesi ve Eğitim Çalışma Grubu Başkanı, Çelikel Eğitim Vakfı Danışma Kurulu, Gülten Dayığoğlu Çocuk ve İlk Gençlik Edebiyatı Vakfı Danışma Kurulu Üyesi, Kuçuradi Felsefe ve İnsan Hakları Vakfı Mütevelli Heyeti Üyesi ve Yönetim Kurulu Üyesi olan Betül Çotuksöken, halen Maltepe Üniversitesi Rektör Yardımcısıdır; Maltepe Üniversitesi Yükseköğretim Çalışmaları Uygulama ve Araştırma Merkeziyle, Maltepe Üniversitesi İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırma ve Uygulama Merkezinin Danışma Kurulu Üyeliğiyle, İnsan Hakları Araştırma ve Uygulama Merkezi Yönetim Kurulu Üyeliği, Maltepe İlçe İnsan Hakları Kurulu Üyeliği görevlerini sürdürmektedir. Çok sayıda kitap ve makalenin yazarı ya da editörüdür.