Felsefe Konuşmaları: Filozof; Varoluşun Çırağı

27 Mayıs 2023, Cumartesi, 16:00

Kulağa tuhaf gelse de varoluş, (varlık), hakikat olanaktır diyebiliriz. Bunu, henüz gerçekleşmemişlik, başka türlü gerçekleşebilirlik olarak anlamalıyız. Filozof, bir yolcu gibi düşünülürse, Cemal Süreya’nın, Tam tutacakken ötesine geçersin / Ulaşmak istediğin şeyin dizesindeki gibi bir yolcudur. Arayış, hayret etme, merak etme halinde, gerçeğin değil olanağın peşindedir. Hakikatin göründüğü andaki geri çekilişinde koruduğu mutlak ötekiliğini bile bile arayan, gönüllü bir acemi gibidir. Sokrates’in inadı da ustalaşmaya direnen bir çırağı anımsatmaz mı?

Çıraklık, şehadettir aslında… Çırak seyrederek, içine girmeden, kenarında durarak provasını yapar hayatın… Kuranda, kıyâme suresinin 14. Ayetinde, insan kendi nefsinin, yani kendi kendisinin şahididir diyor. Çırak yaşamın şahidi, acemisi, hayranıdır. Mümin, iman, emanet sözcüğüyle Arapça aynı kökten, Amn kökünden, ˀamānat أمانة geliyor. Mümin, emaneten yaşayan, sahip olan değil, seyredendir. Aradığı hakikati hiçbir zaman yakalayamayacak olan filozof, varlığın çobanı, çırağıdır.